DZIECI LISTY PISZĄ

Jak dzieci w przedszkolu Montessori uczą się pisać? Od szorstkich liter do własnych książek

„Mamo, napisałam ci list!” – wyobraź sobie zaskoczenie, gdy Twoje pięcioletnie dziecko wręcza Ci kartkę zapisaną własnoręcznie, pełną emocji i obserwacji o świecie. W przedszkolu Chatka takie sytuacje zdarzają się codziennie. Dzieci spontanicznie piszą listy, tworzą książki i notują swoje refleksje – nie dlatego, że ktoś je do tego zmusza, ale dlatego, że naturalnie chcą się dzielić swoim wewnętrznym światem.

Chłonny umysł dziecka – dlaczego wiek 3-6 lat jest kluczowy?

Okres między trzecim a szóstym rokiem życia to czas niezwykłej intensywności rozwojowej. Wystarczy uważnie obserwować malucha, by zobaczyć, że jest zainteresowany dosłownie wszystkim:
• Kroplą sunącą po szybie
• Kawałkiem bibuły unoszonej wiatrem
• Ślimakiem ciekawie wyglądającym z muszli
• Nasionkiem, z którego rozwinie się roślina
Maria Montessori określała umysł dziecka w tym okresie jako „chłonny”. Odkryła, że małe dzieci bez wysiłku opanowują dziedziny, które później wymagają wielokrotnych powtórzeń i systematycznej pracy.

Język – najlepszy przykład chłonnego umysłu

Doskonałym przykładem jest język. Powszechnie wiadomo, że dziecko wychowane w dwujęzycznej rodzinie do siódmego roku życia swobodnie posługuje się oboma językami, którymi jest otoczone.

W przedszkolu Chatka staramy się odtworzyć tę naturalną sytuację językową, stosując metodę imersji w języku angielskim. Dzieci codziennie uczestniczą w zajęciach prowadzonych przez native speakerów, a nauka przebiega tak naturalnie, jak przyswajanie języka ojczystego.

Jak wygląda nauka pisania w metodzie Montessori?

Wiedząc o niezwykłych możliwościach chłonnego umysłu, wyposażyliśmy nasze przedszkole w bogaty zbiór materiałów językowych, które wspierają dziecko na każdym etapie rozwoju.

Etap 1: Szorstkie litery (od 3. roku życia)

Już trzylatki rozpoczynają swoją przygodę z pisaniem, pracując z „szorstkimi literami”.
To nie są zwykłe kartoniki z alfabetem. Każda litera ma specjalną, chropowatą powierzchnię. Dziecko:
• Dotyka litery opuszkami palców
• Obwodzi jej kształt według właściwego kierunku pisania
• Jednocześnie nazywa jej dźwięk
W ten sposób angażuje trzy zmysły jednocześnie: dotyk, wzrok i słuch. Mózg tworzy głębokie połączenia neuronowe, które pozostają na całe życie.

Etap 2: Ruchomy alfabet (4 latka)

Gdy dziecko poznaje już większość liter i ich dźwięków, otrzymuje dostęp do „ruchomego alfabetu” – zestawu drewnianych lub plastikowych liter, które można swobodnie układać.
Czterolatki układają więc swoje pierwsze wyrazy. Co ważne – robią to zanim nauczą się pisać ręcznie!
Dlaczego? Bo w tym wieku:

• Umysł dziecka jest gotowy do komponowania słów
• Ale dłoń jeszcze nie ma wystarczającej sprawności manualnej
Ruchomy alfabet pozwala wyrazić myśli bez ograniczeń motorycznych.

Etap 3: Pisanie kredą na tablicy

Gdy obserwujemy, że dziecko wyćwiczyło prawidłowy chwyt narzędzia pisarskiego podczas wcześniejszych ćwiczeń (np. przenoszenia przedmiotów szczypcami, przesypywania), proponujemy pracę z kredą.
Dzieci uwielbiają ćwiczyć litery na tradycyjnej tablicy! Duża powierzchnia, możliwość swobodnego ruchu ramienia, satysfakcja z zostawiania śladów – to wszystko sprawia, że pisanie staje się radosną zabawą.

Etap 4: Samodzielne pisanie

Te wszystkie wcześniejsze ćwiczenia prowadzą dziecko do spontanicznego, samodzielnego pisania.
Nie mówimy: „Teraz będziemy się uczyć pisać”. Dziecko po prostu pewnego dnia sięga po ołówek i pisze. Naturalnie. Z wewnętrznej potrzeby.

Unikalne dzieła naszych pięcio- i sześciolatków

W przedszkolu Chatka na Ursynowie powstają prawdziwe skarby – dziecięce teksty pełne autentyzmu i głębi:

Listy

Dzieci piszą listy do rodziców, dziadków, przyjaciół. Wyrażają w nich swoje emocje, opowiadają o swoim dniu, dzielą się przemyśleniami. Każdy taki list to okienko do wewnętrznego świata dziecka.

Książki

Niektóre dzieci tworzą całe książki! Z ilustracjami, fabułą, bohaterami. To nie są bazgroły – to przemyślane historie, które dziecko planuje, pisze i ilustruje przez wiele dni.

Dziecięce obserwacje i refleksje

„Dziś widziałam, jak mrówka niosła okruszek trzy razy większy od niej. Czy mrówki są bardzo silne?”
„Chmury są jak wata cukrowa, ale nie można ich zjeść.”
„Kocham Cię, Mamo, nawet gdy jestem zła.”
Te dziecięce zapisy to niezwykła pamiątka oraz dowód na to, jak bogaty jest wewnętrzny świat, którym dzieci chcą się z nami dzielić.

Dlaczego to działa? Sekret metody Montessori

W tradycyjnym podejściu do edukacji dzieci często uczą się pisać, bo „muszą” – bo tak wymaga program,
bo „już czas”. Powstaje presja, stres, opór.
W metodzie Montessori wszystko dzieje się inaczej:
✓ Dziecko pisze, gdy jest gotowe – nie za wcześnie, nie za późno
✓ Proces jest rozłożony na lata – bez pośpiechu i stresu
✓ Każdy etap buduje na poprzednim – solidne fundamenty
✓ Pisanie ma sens – dziecko pisze po to, by się komunikować, nie „dla ćwiczenia”
✓ Sukces jest gwarantowany – bo dziecko działa we własnym tempie

„Moje dziecko nie chce się uczyć pisać” – najczęstsze obawy rodziców

„Co jeśli moje dziecko nie będzie zainteresowane pisaniem?”

W środowisku Montessori dziecko jest otoczone piszącymi rówieśnikami. Widzi starsze dzieci tworzące listy i książki. Ta naturalna motywacja społeczna jest nieoceniona – dziecko chce pisać, bo widzi, że to fajne, użyteczne i daje radość.

„Czy moje dziecko nie będzie miało kłopotów w szkole, jeśli nauczy się pisać wcześniej?”

Przeciwnie! Dzieci, które w przedszkolu Montessori nauczyły się pisać naturalnie i bez stresu, do szkoły idą z pewnością siebie i radością z pisania. Nie muszą uczyć się tej trudnej umiejętności pod presją czasu i ocen.

„A jeśli moje dziecko będzie pisało błędnie?”

Na początku dzieci piszą fonetycznie – tak, jak słyszą. To normalne i pożądane! Pokazuje, że rozumieją związek między dźwiękiem a literą. Ortografia przyjdzie później, naturalnie, przez czytanie i obserwację.

Pierwszy przedszkole w Polsce z akredytacją IMC

Przedszkole Chatka jest pierwszą placówką w Polsce akredytowaną przez Międzynarodową Radę Montessori (IMC). To potwierdzenie, że:
• Nasze materiały spełniają najwyższe światowe standardy
• Nauczyciele przeszli profesjonalne szkolenia Montessori
• Środowisko w pełni wspiera naturalny rozwój dziecka
• Pracujemy zgodnie z autentyczną filozofią Marii Montessori
Nie każde przedszkole nazywające się „Montessori” faktycznie realizuje tę metodę. Akredytacja IMC to
gwarancja jakości i profesjonalizmu.

Zobacz na własne oczy – zapraszamy na obserwację

Najlepszy sposób, by zrozumieć, jak wygląda nauka pisania w Montessori, to zobaczyć pracujące dzieci.
Zapraszamy na obserwację w dowolny dzień tygodnia przez cały rok:
• Przedszkole Chatka Natolin – ul. Belgradzka 10 (Metro Natolin)
• Przedszkole Chatka Kabaty – ul. Wańkowicza 5a (Metro Kabaty)
Zobaczysz, jak trzylatki dotykają szorstkiej litery, czterolatki układają wyrazy z ruchomego alfabetu, a pięcio- i sześciolatki spontanicznie piszą listy i tworzą książki.
To nie jest magia – to natura dziecka, która może się w pełni rozwinąć w odpowiednio przygotowanym środowisku.

Co mówią rodzice o przedszkolu Chatka?

„Syn uwielbia to przedszkole i to do tego stopnia, że jest zrozpaczony, jak słyszy – jedziemy na wakacje, a nie do przedszkola.”
„Franek każdego dnia chętnie chodził do przedszkola, a w tym roku je ukończył. Cieszę się, że wybraliśmy dla niego Chatkę jako miejsce edukacji przedszkolnej.”
„Zaangażowani nauczyciele, piękne przedszkole, bogaty program zajęć i przede wszystkim świetna atmosfera. Tak powinny wyglądać przedszkola!”

Twoje dziecko też może pisać z radością

Jeśli chcesz, aby Twoje dziecko:
• Pisało spontanicznie i z radością
• Tworzyło własne listy, książki i opowiadania
• Rozwijało się w tempie odpowiednim dla siebie
• Było pewne swoich umiejętności

Umów się na obserwację w przedszkolu Chatka:

500 118 462
dyrektor.chatka@gmail.com

Chatka Kabaty
ul. Wańkowicza 5A lok. 69, Warszawa
Metro Kabaty
Tel. 22 207 23 73

Chatka Natolin
ul. Belgradzka 10 lok. 121, Warszawa
Metro Natolin
Tel. 22 414 28 28

Spotkajmy się i porozmawiajmy o tym, jak możemy wspierać rozwój Twojego dziecka w profesjonalnym środowisku Montessori z akredytacją IMC.

Tekst – Małgorzata Wiszniewska

Zdjęcia – Przedszkole Chatka